W języku ukraińskim porozumiewa się około 40 mln osób na świecie. Posiada status urzędowego na Ukrainie. Poza tym mówią nim też Ukraińcy mieszkający na terytorium Rosji, Białorusi, a także w Polsce, Stanach Zjednoczonych i Mołdawii. Ukraiński należy do indoeuropejskiej rodziny językowej, w której zalicza się do grupy języków wschodniosłowiańskich. Początek dał mu język ludowy i gwary naddnieprzańskie. Na współczesny język ukraiński składają się 3 podstawowe grupy dialektów: północne, południowo-wschodnie i południowo-zachodnie.
Istnieje blisko 16 gwar. Jedną z nich – gwarę łemkowską niektórzy badacze uważają nawet za oddzielny język. Język ukraiński wykazuje podobieństwo do języków zachodniosłowiańskich, szczególnie pod względem słownictwa. Pewne cechy wspólne łączą go także z białoruskim, wiele mniej zaś z rosyjskim i językami południowosłowiańskimi. Występują w nim też zapożyczenia z takich języków jak czeski, niemiecki czy francuski. Zanim Ukraina odzyskała niepodległość, oficjalnym językiem na jej terenie był rosyjski, który nadal dominuje wśród mieszkańców wschodniej i południowej części kraju, a także na Krymie.
Z kolei po ukraińsku mówi się przeważnie na zachodzie i w centrum Ukrainy. Często też zdarza się, że te dwa języki słychać obok siebie. Do zapisu języka ukraińskiego służy w pewnym stopniu zmodyfikowana cyrylica. Ukraiński cieszy się opinią języka melodycznego. W wyrazach rzadko pojawiają się połączenia kilku spółgłosek, co sprawia, że osoby uczące się ukraińskiego zwykle dosyć szybko opanowują wymowę..
